Γιορτάσαμε σήμερα, με Βάϊα, κλάδους από ελιές και όμορφους ύμνους την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Όταν όμως σε λίγες μέρες τα Βάια θα έχουν ξεραθεί και τα ζήτω θα έχουν παντελώς κοπάσει θα αποδειχθεί το φιάσκο μιας υποδοχής που έκρυβε το μίσος του θανάτου. Όπως οι έπαινοι τις περισσότερες φορές κρύβουν επιμελώς την κατηγορία και την συκοφαντία.

Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί ονομάζουμε την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα «θριαμβευτική». Που είναι ο θρίαμβος; Μήπως στο γεγονός ότι εκατοντάδες κόσμου έχουν συναχθεί για να τον υποδεχθούν; Ότι ζητωκραυγάζουν και χειροκροτούν; Πόσο αυτό απασχολεί ή άγγιζε την ταπεινή ψυχή του Χριστού. Τον Χριστό που δεν διαφήμισε ποτέ το πρόσωπο του, που επίμονα ζητούσε όλες οι ευεργεσίες και τα θαύματα που έκανε να μένουν μυστικά, δίχως τυμπανοκρουσίες και εξωτερικές επευφημίες ή στιγμιαίους ενθουσιασμούς χωρίς βαθύτερο περιεχόμενο.

Ο Χριστός αυτό που γνωρίζει πολύ καλά είναι ότι η είσοδος του στα Ιεροσόλυμα, δεν είναι καθόλου θριαμβευτική με την έννοια, τα πρότυπα και τις αντιλήψεις του κόσμου, περί επιτυχίας και ιδιαίτερα θριάμβου.

Τι ζητούσε ο κόσμος; Τι επιζητούσε και είχε συναθροιστεί κατά δεκάδες εκατοντάδες; Μα τι άλλο από το θέαμα. Την φαντασμαγορία. Την ικανοποίηση αιτημάτων. Την αντίληψη ότι ο Χριστός θα τους λύσει μέσα από ένα «μαγικό» ανώδυνο για αυτούς και τις επιλογές ζωής τους τρόπο όλα τα προβλήματα τους. Κυρίως ότι ο Χριστός θα ξεκινήσει μια επανάσταση απέναντι στην Ρωμαϊκή εξουσία που θα έχει κυρίαρχα στοιχεία την βία, το αίμα, το μίσος, το πόλεμο.

Πόσοι αυτούς που έχουν συναχθεί έχουν κατανοήσει το μυστήριο της παρουσίας του Χριστού. Ποιος είναι πραγματικά και ουσιαστικά ο Χριστός, ο λόγος του, το βαθύτερο νόημα του μηνύματος που προσκόμιζε στην ανθρωπότητα ως πρόταση ζωής. Πολύ λίγοι έως κανείς. Μα τι λέμε τώρα. Εδώ ακόμη και οι ίδιοι οι μαθητές του δεν είχαν κατανοήσει την αλήθεια περί του προσώπου του Χριστού. Δεν είχαν καταλάβει ποιος στα πραγματικότητα ήταν.

Για αυτό ακριβώς τον λόγο και μετά από λίγες ώρες αυτό το πλήθος-μάζα-όχλος που ζητωκραυγάζει θα επιζητεί μετά μανίας την τιμωρία και τον θάνατο του Ιησού.

Άλλα μήπως αυτή δεν είναι η ψυχολογία του όχλου; Της μάζας που πολλές φορές έχουμε μάθει να τις αμνηστεύουμε τα πάντα. Όλα τα λάθη και τις ανεπαρκείς και επιβλαβείς για την ιστορία της ανθρωπότητας επιλογές της.

Δεν είναι ο «λαός» εκείνος που ακολουθεί τον Χίτλερ στην ψυχωτική καταδίκη και κατάλυση κάθε έννοιας δημοκρατίας, ελευθερίας, και κυρίως ανθρωπισμού. Δεν είναι ο «λαός» αυτός που σκοτώνει τους ευεργέτες του, κοινωνικούς ήρωες και ηρωίδες, φιλοσόφους και προφήτες, αγίους και αγωνιστές του κοινωνικού καλού και ωφέλιμου. Δεν είναι εκείνος που ανέχεται και όχι μόνο ανέχεται αλλά συγκαλύπτει, υποστηρίζει και στο τέλος πολιτικούς και πολιτικά σχήματα αποτυχημένα, καταστροφικά και επικίνδυνα για τον άνθρωπο και τον πλανήτη. Δεν είναι αυτός ο «λαός» που στήνει λαϊκά δικαστήρια καθημερινά στην διαφορετικότητα των συνανθρώπων μας με τραγικές συνέπειες ιδιαιτέρως στις μικρές και κλειστές κοινωνίες. Δεν είναι εκείνος που στην ραστώνη και στον εφησυχασμό του αστισμού, των μικροσυμφερόντων του μελαγχολικού και ζοφώδους μικρόκοσμου του, εφησυχασμένος αρνείται κάθε ομαδική και συλλογική δραστηριότητα ουσιαστικής προόδου και ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης και πραγματικότητας.

Πρέπει λοιπόν επιτέλους να σταματήσουμε την αμνηστία κριτικής και απόδοσης σοβαρών ευθυνών από τον δύστυχο και άμοιρο «λαό». Ούτε άμοιρος είναι ούτε χωρίς ευθύνες και μάλιστα μεγάλες.

Γιατί είναι ίδιος ο λαός που ζητωκραυγάζει και επευφημεί τον Χριστό με εκείνον που σε λίγες ώρες και μέρες θα ζητάει την άρον άρον σταύρωση του. Είναι ο ίδιος λαός που μπορεί την μια μέρα να σε κολακεύει ή να σε επαινεί και την επόμενη στιγμή να σε συκοφαντεί και κατηγορεί. Είναι εκείνος που την ώρα που γλυκά σε φιλά θέλει στο βάθος της απύθμενης υποκρισίας του να σε δαγκώσει μέχρι θανάτου.

Εάν λοιπόν κάτι το θριαμβευτικό υπάρχει σε αυτή την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, είναι πέρα και πάνω, από τα ζήτω, τα παλαμάκια και τις κραυγές ενός «λαού» που δεν έχει επίγνωση του ποιος στην πραγματικότητα είναι ο Χριστός. Και αυτό θα το δούμε τις επόμενες μέρες τις μεγάλης εβδομάδας. Όταν θα φανερωθεί μπροστά μας η ταπείνωση ισχυρότερη της αλαζονείας. Όταν θα φανεί η εξουσία πάσχουσα και αδύναμη μπροστά στην διακονία. Όταν θα παρουσιαστεί ακόμη και αυτός ο θάνατος αδύναμος κρίκος στα χέρια της εκάστοτε εξουσίας να απειλήσει, να τρομοκρατήσει και ιδιαιτέρως να τερματίσει την Αλήθεια, την Ανάσταση της ζωής και του νοήματος της ύπαρξης.

π. Λίβυος

Βρίσκομαι στην πόλη. Η νύχτα έχει ήδη χλομιάσει το τοπίο. Λίγο θέλει ακόμη για να το σύρει ολοκληρωτικά στο μαύρο φόντο της. Ωστόσο τα φώτα της κατανάλωσης σκορπάν την ησυχία της, και μοιράζουν ψευδαισθήσεις φωτεινότητας και «ζωής» που στης 9ωρα μνημονεύει τα κέρδη και τις απώλειες. Όλα στο βωμό του κέρδους και της εικονικότητας.

Κάπου εκεί χαμένος και εγώ για δουλειές του εφήμερου, συναντάω παντού αστυνομικούς. Περιπολικά. Μονοδρομήσεις. Απαγορεύσεις. Ένστολοι του θεσμού όλοι μας δίνουμε το παρόν για την λεγόμενη «κοινωνική συνοχή» η οποία δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κοινωνικό εφησυχασμό, σιωπή μπροστά στο ύποπτο, το άδικο, το κρίμα, το λειψό, το κατακερματισμένο, το ψεύτικο, το πεθαμένο.

Κανείς δεν θέλει να αναστήσει ελπίδες. Φοβάται τις κραυγές. Προτιμά να τις κοιμίζει με καταστολή, «υπομονή», ψυχοναρκωτικά κατανάλωσης.

Η αλήθεια πρέπει να κρυφτεί. Η ελπίδα πρέπει να θαφτεί στα «αλλά» τα «μήπως» και τα «ίσως».

Ωστόσο κάποια στιγμή ακούω φωνές. Προς το παρόν όχι της φαντασίας μου. Πραγματικές. Αληθινές, ρωμαλέες, ανήσυχες, ευαίσθητες, γεμάτες ερωτηματικά, «γιατί» ;

Μια κοινωνία μπορεί να προχωρήσει χωρίς «γιατί»; Μια κοινωνία μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς ερωτηματικά; Παράγεται πολιτισμός σε μια κοινωνία που αισθάνεται ότι έχει βρει όλες τις απαντήσεις; Σαφέστατα και όχι. Στην εποχή μας όμως κανείς δεν ρωτά. Όλοι έχουν κουτάκια με έτοιμες κλωνοποιημένες απαντήσεις. Όλοι ξέρουν… ή απλά δεν ρωτούν αδιαφορώντας.

Αυτές όμως οι φωνές που άκουγα και όλα πιο κοντά πλησίαζαν ήταν γεμάτες πείνα και δίψα. Γεμάτες ερωτηματικά. Κραυγές απέναντι σε μια κοινωνία που έμαθε να λέει…ναι…σε όλα. Δίχως να διερωτάται. Να παλεύει με την αλήθεια και το ψέμα. Με το ακέραιο και το λειψό. Με την αναζήτηση του κάλλους που μπορεί να σώσει τον κόσμο.

Είναι η σύγχρονη νεοελληνική κοινωνία που έμαθε να σκύβει το κεφάλι στον αφέντη του εύκολου, του γελοίου, του πρόστυχου , του ανέραστου, του ανέλπιδου, στο πολιτισμό του μηδενός. Αυτή η κοινωνία που συνήθισε να μην διαμαρτύρεται πέραν του «εφήμερου», του «συνηθισμένου» του «μίζερου». Να μην αναζητεί πέραν της βιτρίνας, της εικόνας, της αγοράς, της πλαστικής ομορφιάς, του καμένου δάσους με την βίλα να ξεπροβάλει ως τσιμεντένιο μανιτάρι της νεοελληνικής αξιακής έκπτωσης. Των ακρογιαλιών που βιάστηκαν από ξενοδοχεία, επαύλεις και κέντρα νυχτερινής κατανάλωσης γεμίζοντας τα σωθικά της θάλασσα αίμα πορφυρό, αίμα αρχέγονης «παρθενίας» .

Μιας κοινωνίας που όπως έλεγε ο Καστοριάδης έχει τους πολιτικούς που της αξίζουν. Αφού καθρεφτίζουν τις ποιότητες και τις αξίες της, το ατομικό και συλλογικό της όραμα και πάνω από όλα το βαθύτερο ασυναίσθητο όνειρο της. Που δεν είναι άλλο πέραν του να κατακτήσουν εκείνοι την θέση της πολιτικής και κοινωνικής ελίτ, που αρπάζουν, ρημάζουν και χρεοκοπούν όνειρα και ελπίδες με αντάλλαγμα τον ατομικό τους πλουτισμό. Τούτο το πράττουν αφού πρώτα στο όνομα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας έχουν συνθηκολογήσει και εξασφαλίσει την κοινωνική σιωπή και συγκάλυψη. Γιατί κάποτε αυτό το μεγάλο ψέμα του αθώου και αγγελικού λαού πρέπει να σταματήσει. Είμαστε όλοι συνένοχοι στο ποσοστό που σιωπούμε και ανεχόμαστε. Η σιωπή είναι συνενοχή. Άλλωστε ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος φώναζε από την εξορία, ότι δεν είναι μόνο υπόλογος εκείνος που διαπράττει το έγκλημα αλλά και εκείνος που ενώ το βλέπει δεν αντιδρά.

Μέσα λοιπόν σε αυτή την άρρωστη κοινωνία το να ακούς φωνές στους δρόμους είναι μια ανάσα. Είναι μια οξυγόνωση στην μολυσμένη κοινωνική ατμόσφαιρα. Μια ελπίδα ότι κάτι ζει.

Σταμάτησα το βήμα μου και περίμενα να δω πόθεν έρχονται αυτές οι φωνές. Σε λίγη ώρα μπροστά από τα μάτια μου περνούσε μια ομάδα 100 περίπου ατόμων από τον αναρχικό χώρο (που ισως με κάποιες πρακτικές του αγώνας τους να διαφωνούμε) που έλεγε:

«Δεν είναι τυχαίο ότι η ανακοίνωση της “εξάρθρωσης” της “τρομοκρατικής οργάνωσης” συνέπεσε χρονικά με την ανακοίνωση της υπαγωγής της ελληνικής οικονομίας στον έλεγχο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Ένα χτύπημα που θα δεν θα πλήξει του βιομήχανους, τους τραπεζίτες και τα λοιπά παράσιτα της κοινωνίας αλλά αντιθέτως τις πιο αδύναμες ομάδες και την εργατική τάξη.

Αργεντινή, Βολιβία, Αιθιοπία, Ελ Σαλβαδόρ, Ταϊλάνδη, Σουδάν είναι χώρες οι οποίες δέχτηκαν την επιτροπεία του ΔΝΤ με δραματικά αποτελέσματα στο βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού τους. Υπάρχει όμως μια σημαντική λεπτομέρεια η οποία δείχνει σε τι πολιτική κατάσταση βρίσκεται αυτή η στιγμή η Ελλάδα: Η πλειοψηφία των χωρών που ενεπλάκησαν με το ΔΝΤ ήταν χώρες που προερχόταν από στρατιωτική δικτατορία με διαλυμένο κοινωνικό ιστό και με ακραίες οικονομικές ανισότητες. Παρομοίως αυτή η στιγμή στην Ελλάδα βιώνουμε μια “δημοκρατική χούντα" η οποία κάτω από τον σοσιαλδημοκρατικό μανδύα διακυβέρνησης περνά μέτρα (Εργασιακά, περικοπές, ασφαλιστικό, συντάξεις) που και οι πιο συντηρητικές κυβερνήσεις δεν κατάφεραν η δεν τόλμησαν να τα προωθήσουν.

Η κυβέρνηση μέσω των ΜΜΕ καλλιεργεί ενοχές σε όλους για τα σκάνδαλα και τις κομπίνες που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από το κράτος και τη βουλή όλα αυτά τα χρόνια.

Τη στιγμή που οι διάφοροι γυρολόγοι"ρουφιάνοι"δημοσιογράφοι στα ΜΜΕ (Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης) παραπληροφορούν και σπεκουλάρουν σχετικά με τα χάλια της οικονομίας και τις θυσίες που πρέπει να γίνουν από τους μεροκαματιάρηδες και τους απολυμένους, το ελληνικό κράτος-ζητιάνος κάνει πανάκριβες αγορές σε γαλλικές φρεγάτες και γερμανικά αεροπλάνα αξίας πολλών δις. Ευρώ και ενισχύει τις υπερκερδοφόρες τράπεζες αυτό τον μήνα με 16 δι. ευρώ από την τσέπη μας».

Και σας θέτω εγώ τώρα το ερώτημα, είναι κανείς που μπορεί να διαφωνήσει με τα παραπάνω λόγια.Είναι αλήθεια ή δεν είναι; Είναι αυτή η πραγματικότητα που ζούμε; Και αν είναι αλήθεια γιατί σιωπούμε; Γιατί γινόμαστε συνένοχοι στην αδικία και την εκμετάλλευση.

Όμως όλα αυτά τα είπαν 100 άτομα και αυτά παιδιά, νέοι και νέες, οι υπόλοιποι περνούσαν δεξιά και αριστερά αδιάφοροι και κατασταλμένοι από το ψέμα που τους είπαν ότι ονομάζεται ζωή. Αλλά ζωή δεν είναι απλώς και μόνο να αναπνέεις.

π. Λίβυος

Καλό φθινόπωρο και καλή χειμωνιά να έχουμε.

Τα λέμε.

Αφιερωμένο στα χρόνια που χάθηκαν...

Ένα μικρό κορίτσι με γιασεμιά στα μάτια,

συνάντησε το όταν και το ρώτησε,

Εσένα πια είναι η δουλειά σου ;

Εγώ του απάντησε το όταν, μεταθέτω συνεχώς τα πράγματα στο μέλλον,

τα μακραίνω τόσο πολύ που δεν προλαβαίνει ή ξεχνά κανείς στο τέλος

να ζήσει.

Δεν μου αρέσεις είπε το κορίτσι και σκόρπισε τα φύλλα του γιασεμιού.

Λίγο παρακάτω σε ένα δρόμο γεμάτο λάσπες,

είδε να περπατά σκυμμένο το εάν.

Εσένα πια είναι η δουλειά σου; το ρώτησε.

Εγώ του λέει, δεν σταματώ λεπτό να διηγούμαι το παρελθόν,

να θυμάμαι και να κλαίω, σκορπώντας τύψεις κι ενοχές.

Δεν μου αρέσεις, είπε το κορίτσι και κύλησε ενα δάκρυ.

Σε λίγη ώρα στο κάτω στενό του χωριού

εκεί που ανθούσαν βασιλικοί και κατνιφέδες, περνούσε το τώρα,

δεν το ρώτησε τίποτα απολύτως

απλά το ακολούθησε τώρα και χάθηκαν στην ομορφιά.

π. Λίβυος

Μια μάνα στην Κρήτη έχει μόλις χάσει το μεγαλύτερο της γιο από τα τέσσερα κοπέλια της. Κάθε αργά πηγαίνει στο κοιμητήριο του χωριού. Πέφτει κατά γης, σέρνεται δίπλα του και αγκαλιάζει το μνήμα του. Θέλει να κοιμηθούν αγκαλιά όπως τότε, τα χρόνια που ποτέ δεν έλειπε από τον ζεστό της κόρφο .

Μιλά ντου και ζεσταίνει με την ανάσα και τα χάδια της το παγωμένο μάρμαρο που σκεπάζει τον ανθό της καρδιάς της.

Σε κάποια στιγμή μέσα στα πολλά της μοιρολόγια ακούγεται να λέει:

«Ήσουν η κούκλα μου, παίζαμε και μεγαλώσαμε μαζί και τώρα δίχως σου πως θα βαστάξω το παιγνίδι της ζωής;».

Ήταν το πρώτο της παιδί, πρώτη φορά Μάνα στα δεκαπέντε της χρόνια.

Όπως πολλές φορές έχουμε γράψει από αυτό εδώ το μπλοκ, η ζωή του ανθρώπου και όχι μόνο, είναι πόνος. Ο πόνος είναι δεδομένος. Την χαρά την ανακαλύπτουμε. Είναι τέχνη, ζωής, είναι ερμηνεία. Όχι ότι δεν υπάρχει αλλά δεν έχει οντολογικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή δεν γεννιέται κανείς με το χαμόγελο αλλά με πόνο, κλάμα, οδύνη. Αργότερα το γεγονός αυτό ,μέσα απο το πολιτισμικό μοντέλο ερμηνείας που έχουμε γίνεται χαρά και πανηγύρι. Μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν λαοί που κλαίνε στην γέννα των ανθρώπων και γελάνε την μέρα που "πεθαίνουν". Βέβαια και η μια αντίδραση και η άλλη είναι ακραίες. Γιατί η ζωή και άνθρωπος είναι μια χαρμολύπη. Ενα συναμφότερο. Ωστόσο φαίνεται οτι η διαδικασία του πόνου έχει την μερίδα του λέοντος ή την περισσότερη δύναμη αποτύπωσης στην διαδρομή της ζωής μας. Γι αυτό και μια ισχυρή θλίψη κλονίζει ή και αφανίζει τις χαρές που ζήσαμε. Αυτό βέβαια σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει οτι παύουμε να χαιρόμαστε και να διαμορφώνουμε την ζωή μας με τετοιο τρόπο ώστε να ζούμε όμορφα και χαρούμενα ακόμη και μέσα στις δοκιμασίες που βιώνουμε.

Όλο το σύμπαν ζει και πορεύεται μέσα στην οδύνη. Ο ανταγωνισμός της επιβίωσης εως θανάτου παρατηρείται σε όλες τις μορφές, δομές, εκφάνσεις της συμπαντικής ζωής. Ακόμη και αυτό το πανέμορφο τριαντάφυλλο που εσύ θαυμάζεις και ποιήματα γράφεις ζει από τον "θάνατο" άλλων μορφών ύπαρξης. Αργότερα και αυτό με την σειρά του μέσα από την διαδικασία της αποσύνθεσης και του "θανάτου", θα γίνει τροφή για κάποια άλλη μορφή ζωής. Και έτσι κάπως όλα πορεύονται μέσα σε αυτή την αέναη διαδικασία ζωής και "θανάτου," χαράς και πόνου. Ένας κύκλος που δεν σταματάει ποτέ, γιατί την στιγμή που θα σταματήσει θα πάψει να υπάρχει ζωή, σε αυτό τον πλανήτη, σε αυτό τον κόσμο που ζούμε. Και αυτό πρέπει ιδιαιτέρως να το κατανοήσουμε.

Αυτή η πραγματικότητα φαίνεται να είναι απίστευτα οδυνηρή για τον άνθρωπο. Η υπαρξιακή απειλή που αισθάνεται είναι τέτοιου βαθμού και μεγέθους εσωτερικού κλονισμού, όπου αναγκάζεται να αρνηθεί την πραγματικότητα και να φύγει στην σφαίρα του φαντασιακού. Έτσι διαμορφώνει πλαστούς εικονικούς κόσμους που κρύβονται πίσω από την φλυαρία του μυαλού και των λέξεων, πίσω από σπουδαίες φιλοσοφίες, πίσω από μύθους, υπερφυσικά γεγονότα, υπερασπιστές «δογμάτων», δικηγόρους του Θεού, ιεροεξεταστές, εξιδανίκευση προσώπων, τόπων και καταστάσεων, καθαρές ιδεολογίες κ.ο.κ Και σαφέστατα πίσω από όλα αυτά κρύβεται ο πόνος της ύπαρξης, η ανυπέρβλητη αδυναμία να πεις όταν πεινάς πεινώ, όταν διψάς διψώ, όταν αγαπάς αγαπώ, όταν φοβάσαι φοβάμαι, όταν δεν πιστεύεις στον Θεό, Θεέ μου σε χάνω, δεν μπορώ να πιστέψω, είμαι αδύναμος και είσαι μυστηριώδης κ.ο.κ.

Τότε μασκαρεύεις τις ανάγκες σου και φεύγεις στου μυαλού σου τούς κόσμους, στην φαντασία των φαντασμάτων σου. Δεν είναι απόλυτα κακό. Ίσως πολλές φορές απαραίτητο στοιχείο επιβίωσης, απλά με ταπείνωση και βαθιά επίγνωση αποδέξου το. Πίστεψε με, κάνει τα πράγματα πολύ καλύτερα.

Υ.Γ. Ίσως επανέλθω με κάποια συνέχεια στο ίδιο θέμα.

π. Λίβυος

Θα ήταν ήδη περασμένες 3π.μ όταν χτύπησε το τηλέφωνο και άκουσα την φωνή σου με ήχους απόγνωσης να μου λέει ότι, και αυτό το βράδυ δεν μπορούσες να κοιμηθείς. Ήταν το δέκατο συνεχόμενο.

Μου ζήτησες με τόνο παρακλητικό, σαν παιδί φοβισμένο, που ψάχνει μια αγκαλιά να σιγάσει την αγωνία του, ένα χάδι να γλυκάνει την οδύνη του, αν μπορούσα και αν ήθελα να έρθω από το σπίτι σου. Ποτέ δεν επέβαλες. Ποτέ δεν μεθόδευες καταστάσεις και κυρίως ποτέ δεν έπαιζες θέατρο για να σου ρίξουν μια ματιά. Όταν ζητούσες κάτι είχες αξιοπρέπεια και πάνω απ΄ όλα ήσουν ολόκληρη εκεί. Παρόν. Συνειδητή. Δεν εξυπηρετούσες άλλες κρυφές σου ανάγκες.

Δεν μπορούσα να σου αρνηθώ. Μας συνέδεαν τόσα από παιδιά. Η άρνηση θα ήταν προδοσία την παιδικής μου μνήμης. Λήθη καρδιάς.

Ντύθηκα, πήρα το αυτοκίνητο και ήρθα. Δεν ήταν και άλλωστε τόσο μακριά. Δυο τετράγωνα παρακάτω. Πάρκαρα αν και δύσκολα μια και η πόλη ακόμη κοιμόταν και όλα τα αμάξια ήταν στις θέσεις τους.

Απαλά χτύπησα το κουδούνι. Τι θόρυβο που κάνει η ησυχία. Νομίζεις ότι σε ακούει ολάκερη η κτίση. Ο παραμικρός θόρυβος, η παραμικρή λέξη μεγεθύνεται απίστευτα. Ίσως γι αυτό να την διαλέγουν οι έμπειροι ως την καταλληλότερη ώρα για προσευχή. Ένα δάκρυ γίνεται βροχή, ένα αχχ.. αγέρας, ένα φιλί βροντή, ένα Κύριε ελέησον παράθυρο στο Αλλιώς της ζωής. Αισθάνεσαι πως στο παραμικρό σου θόρυβο θα ξυπνήσουν όλοι να σου συμπαρασταθούν. Σαν καμπάνα που μέσα στα μεσάνυκτα σε καλή για αγρυπνία.

Πόσο σπίτια αγρυπνούν την ώρα που η πόλη κοιμάται; Πόσα μάτια μένουν ανοιχτά για διάφορους λόγους. Άλλα από χαρά άλλα από έγνοιες, άλλα από αρρώστιες, άλλα από το βάσανο του έρωτα άλλα ίσως αναζητώντας το έσχατο νόημα της ζωής.

Τα δικά σου αλήθεια από τι; Πάντως ένα ήταν σίγουρο ότι όταν μου άνοιξες την πόρτα κατάλαβα ότι τα πράγματα δεν ήταν καθόλου απλά.

Το πρόσωπο σου είχε χαθεί μέσα στους λογισμούς. Βασανισμένο στις σκέψεις. Ήταν παρόν μόνο ως σάρκα. Το πνεύμα του, η ψυχή ενός προσώπου που το χαριτώνει και το γεμίζει εκφράσεις, κινήσεις, ζωτικότητα, ήταν σε αναμονή και προσμονή της χαμένης ελπίδας σου. Όταν θα την εύρισκες αυτομάτως και όλα αυτά θα επέστρεφαν.

-Λες παπά Λίβυε να έχω μάτι. Να με έχουν γλωσσοφάει. Να είναι ο σατανάς; Κάνε κάτι, διάβασε μου μια ευχή.

- Εγώ να σου διαβάσω όσες ευχές θέλεις, αλλά πλέον ξέρεις και ξέρω. Δεν είμαστε άγνωστοι.

Ο ύπνος μετακόμισε και η ζωή σου γέμισε εφιάλτες, το σώμα σου κάθε μέρα γίνεται όλο και πιο νωχελικό, βαρύ και ασήκωτο γιατί υπάρχει μέσα σου μια άρνηση, ένα πείσμα, μια πάλη μα πιο πολύ ένα μίσος στον εαυτό σου. Η αϋπνία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά οι εσώτερες κραυγές της ψυχή σου. Το σώμα φέρνει τα μηνύματα.

-Ναι…. Ίσως…. Δεν ξέρω πια τι να πω. Το μόνο που γνωρίζω είναι ότι υποφέρω. Και δεν το αντέχω άλλο αυτό το μαρτύριο. Νιώθω εδώ και πολύ καιρό οτι χάνομαι. Η ζωή μου σέρνεται. Δεν κυλά τίποτε μέσα μου, έξω μου, όλα νιώθω ότι έχουν γίνει στάσιμα δίχως κίνηση. Μοιάζουν νεκρά.

-Κοίτα και την προηγούμενη φορά που είχαμε συναντηθεί το μόνο που μου έλεγες και ξανάλεγες ήταν ότι πονάει τακτικά το κεφάλι σου, ότι δεν μπορείς να κοιμηθείς. Ότι όταν και για όσο κλείσεις τα βλέφαρα σου βλέπεις εφιαλτικά όνειρα, ότι δεν μπορείς να χωνέψεις τα φαγητά και γενικά η ψυχή και το σώμα σου είναι σε μια φοβερή ένταση.

Σε παρακάλεσα πολλές φορές να ανοίξεις την καρδιά σου. Να μιλήσεις με τον εαυτό σου. Να πεις αλήθειες που θες να κρύψεις. Να κουβεντιάσουμε αυτά τα βαθύτερα σκοτεινά σημειώματα που κρατάς επτασφράγιστο μυστικό στο υπόγειο της συνείδησης σου. Προφανώς δεν είσαι ακόμη έτοιμη. Το καταλαβαίνω και το σέβομαι.

Ευχή θα σου διαβάσω αφού το θές αλλά όχι για να γίνεις καλά, αλλά για να ανοίξει ο χώρος της καρδιάς σου. Να σπάσει το απόστημα. Να ξεράσεις όλα αυτά που ο εσωτερικός εαυτός σου, το βαθύτερο είναι σου δεν μπορεί, δεν αντέχει να χωνέψει, να θάψει, για αυτό και διαμαρτύρεται μέσα από το σώμα σου. Προσπάθησε να καταλάβεις, να νοιώσεις τι θέλει να σου πει.

-Όχι σε παρακαλώ. Δεν μπορώ. Θέλω απλά να απαλλαγώ. Δεν θέλω τίποτε να μάθω και τίποτε να καταλάβω. Ζητώ μονάχα να κοιμηθώ μερικές ωρίτσες.

- Προσπάθησε να καταλάβεις ότι έτσι τίποτε δεν κάνεις. Και σήμερα να κοιμηθείς αύριο και πάλι θα είσαι το ίδιο. Όσο δεν αφήνεις να μιλήσει το παιδί που κάποτε του είπαν «εσύ δεν θα μιλάς… δεν κάνει…..». Άστο επιτέλους να μιλήσει.

Εάν θέλεις πραγματικά να σε βοηθήσω προσπάθησε να αισθανθείς όχι απλά να κατανοήσεις με τον νου, αλλά με όλη σου την ύπαρξη, ότι αυτό που περνάς είναι μια υπαρξιακή κρίση, που σημαίνει κακή σχέση ή η "μη σχέση" με τον αληθινό μας εαυτό, με αυτό που αληθινά θέλει η ψυχή μας. Τα έχω περάσει γι’ αυτό τολμάω και σου λέω δύο κουβέντες.

Μέσα μας ζει ο αληθινός μας εαυτός και, όσο υπομονή και αν κάνει, κάποια στιγμή διαμαρτύρεται. Και είναι επικίνδυνο αυτό. Οδηγεί σε αρρώστιες, ψυχολογικά μπερδέματα που είναι μετά δυσεπίλυτα.

Θα μου πεις τι να κάνω; Μην κοροϊδεύεσαι: Προσπάθησε να "ακούσεις" αυτή τη φωνούλα μέσα σου που κάτι προσπαθεί να σου πει. Διαμαρτύρεται και την αγνοείς, προσπαθείς να την "βουλώσεις". Αλλά δεν βουλώνεται. Η θα κάνεις διάλογο μαζί της ή θα συνεχίσεις να υποφέρεις. Και αν ακόμα σου ζητάει πράγματα που σου φαίνονται "μακρινά" και ανέφικτα, ξέρει εκείνη, για να τα ζητάει πάει να πει ότι μπορούν να γίνουν. Κάνε μια προσπάθεια. Τη ζωή μας την κάνουμε εμείς, έχουμε το αυτεξούσιο. Μπορούμε να την αλλάξουμε. Θέλει αγώνα, αλλά εαυτό είναι η ζωή, πίστη και αγώνας.

Βρίσκομαι σε ένα ερημικό κελί του Αγ. Όρους. Υπάρχει κόσμος που περιμένει να μιλήσει με τον Γέροντα του κελιού. Οι υπόλοιποι περιμένουμε να αρχίσει ο εσπερινός. Στην όμορφη αυτή αναμονή πιάνω συζήτηση με έναν νέο άνθρωπο που προφανώς περίμενε για εξομολόγηση. Πάνω στην κουβέντα μας και ενώ μιλούσαμε για την σημερινή κρίση στη Ελλάδα, ακούω μια όμορφη άποψη για την έννοια της αλλαγής και γενικότερα των ουσιαστικών αλλαγών στην ζωή μας.

-Πάτερ μου, οι σημαντικές αλλαγές στην ζωή μας έρχονται μέσα από τον κορεσμό. Όταν κάποια πράγματα έρθουν και κορεστούν μέσα μας σε τέτοιο βαθμό που δεν πάει άλλο. Τότε κάτι αρχίζει να γίνεται. Κάτι να αλλάζει. Κάποια πράγματα να ζητάνε διέξοδο.

Εξ αφορμής αυτής της κουβέντας σκέφτηκα αρκετά πράγματα που είχα μέσα μου, για την έννοια της μετάνοιας ή των σημαντικών και ουσιαστικών αλλαγών που λαμβάνουν χώρα στην ζωή μας.

Πιστεύω και εγώ ότι ο κορεσμός με την βαθύτερη έννοια της πραγματικότητας που περιγράφει η λέξη, οδηγεί σε ανατροπές. Αισθάνομαι ότι οι αλλαγές στην ζωή μας πραγματοποιούνται στην κατάλληλη στιγμή, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου στο υπαρξιακό ρολόι μας.

Σαφέστατα θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί σε αυτή την διαδικασία. Δηλαδή να έχουμε την κατάλληλη αυτοσυνειδησία, να ρίχνουμε συχνά πυκνά φώς μέσα στο υποσυνείδητο μας, ώστε όταν θα έρθει αυτή η ώρα να μην σταθούν εμπόδιο τα σκοτεινά σημεία, οι αδιάλυτες υποθέσεις της ψυχής μας, στην ενδεχόμενη αλλαγή. Γιατί τις περισσότερες φορές ειδικά σε ανθρώπους που δεν δουλεύουν τα υπόγεια της ύπαρξης τους, που δεν φωτίζουν, δεν ξεσκονίζουν, και δεν φροντίζουν για τα ανήλια μέρη της ψυχής τους, οι αλλαγές δεν μπορούν να γίνουν, ακόμη και σε οριακές καταστάσεις. Δεν τους το επιτρέπουν τα υποσυνείδητα συμπλέγματα και μπλοκαρίσματα. Ο ψυχισμός τους, ο νους τους, εφευρίσκουν δεκάδες λογικοφανείς δικαιολογίες μόνο και μόνο για να μην επέλθει η αλλαγή. Ο νους, ο κρυφός εαυτός μας, ο δαίμονας μας, δεν θέλει αλλαγές. Προτιμά την συνήθεια όσο ανυπόφορη, καταπιεστική και καταστροφική κι αν είναι. Φοβάται την αλλαγή. Την μετάνοια. Την μεταστροφή στο ενδεχόμενο αλλιώς του βίου μας.

Βέβαια σε πολλές περιπτώσεις, σπάνιες όμως και όχι προσδοκώμενες, έρχεται αυτό που στην εκκλησία ονομάζουμε Χάρις. Στην επιστήμη της ψυχολογίας και όχι μόνο τα θεωρούν ως ανερμήνευτα ψυχολογικά φαινόμενα, κατά τα οποία υπάρχει θεαματική απρουπόθετη ριζική αλλαγή του ανθρώπου σε πολλαπλά επίπεδα. Πολύ σημαντικές αναφορές σε αυτό το φαινόμενο κάνει ο Σκότ Πεκ στο καταπληκτικό βιβλίο του «Ο Δρόμος ο Λιγότερο Ταξιδεμένος…» στο κεφάλαιο «η Χάρις».

Όμως η Χάρις, δεν είναι προβλέψιμη. Δεν ξέρεις πως, πότε και που θα έρθει, θα συμβεί. Και κάτι πολύ χρήσιμο και πρακτικό. Όσο την περιμένεις δεν έρχεται. Όσο την προσδοκάς δεν πρόκειται να συμβεί. Τουλάχιστον όσο είναι σε επιφανειακό επίπεδο. Γιατί στο βαθύτερο εαυτό μας, νομίζω ότι η ανέκφραστη επιθυμία παίζει το ρόλο της. Είναι το ναι, ελθέτω η Χάρις, που δεν υπόθηκε αλλά αναζητήθηκε σφόδρα.

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι, η μετάνοια για την συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων είναι μια χρόνια, επίπονη σκληρή μάχη και πάλη με τον εαυτό τους.

Αλλαγές γίνονται αλλά είναι ήπιες, αργές, σχεδόν αδιόρατες στην φαντασμαγορία του εγώ μας. Το εγώ που θέλει ή το έμαθαν να θέλει- εδώ έχει σημαντική ευθύνη και η θρησκεία- μεγάλες και θεαματικές αλλαγές. Ενώ στην πραγματικότητα της ζωής οι αλλαγές γίνονται αργά και σταθερά και τις αισθάνεσαι ή τις αναγνωρίζεις στην καθημερινή αντιμετώπιση του εαυτό σου και του κόσμου. Βέβαια σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις. Θαύματα και θαυμαστά, που ωστόσο όμως εάν τα περιμένεις ως αυτοσκοπό, χάνεις την πραγματιστική δυνατότητα της όποιας αλλαγής και κυρίως σπέρνεις απογοήτευση και ματαίωση, για το ενδεχόμενο, που δεν έρχεται και όλο αργεί να συμβεί στην ζωή σου.

Νομίζω, ότι δεν πρέπει να περιμένουμε το «ξεχωριστό» να συμβεί. Ούτε όμως και να κλεινόμαστε απέναντι του. Το θαύμα, είναι ακριβώς θαύμα επειδή είναι απρόβλεπτο, απρόσμενο, μη αναμενόμενο. Ποθούμενο ναι, σίγουρα, αλλά όχι αυτοσκοπός.

Πρέπει να εργαζόμαστε όσο μπορούμε με τον εαυτό μας. Μέσα από την άσκηση, την πειθαρχία, την προσευχή, την παρατήρηση του εσώτερου βίου μας. Αυτή η διαδικασία μπορεί για εμάς τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να πραγματοποιηθεί μέσα από την προσευχή και την Θεια Λειτουργία, καθώς και με τον καθημερινό «διαλογισμό» στις κινήσεις του ψυχισμού μας. Ίσως οχι πάντα επιτυχώς αλλά δεν έχει σημασία αυτό. Σημασία έχει να βρισκόμαστε ανοιχτοί στα ενδεχόμενα. Στα μυστήρια που υπάρχουν μέσα μας και έξω από εμάς ως πραγματικότητες και συγχρόνως δυνατότητες ανάπτυξης και εξέλιξης. Να μην κλεινόμαστε, αλλά να είμαστε σε διαρκή διαστολή της ύπαρξης.

Είναι εξίσου σημαντικό και δεν πρέπει να μας διαφεύγει, ότι σε όποια προσπάθεια κάνουμε, πρέπει να υπάρχει μέσα και το σώμα. Δηλαδή η άσκηση και κινητοποίηση του σώματος. Είναι άκρως απαραίτητο ειδικά στην σύγχρονη μορφή κοινωνικού βίου. Σε παλαιότερες εποχές αυτή η ανάγκη δεν τονίστηκε όσο θα έπρεπε διότι στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου κυριαρχούσε η σωματική άσκηση και κόπωση. Σήμερα όμως επιβάλλεται να ασκείται το σώμα μας για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Περισσότερα όμως σε κάποια άλλη ανάρτηση όπου θα μιλήσουμε για μια σύγχρονη μορφή ασκητικής πραγμάτωσης.

π. Λίβυος

Έξω έχει και πάλι αρχίσει να βρέχει. Τις προάλλες μας χιόνισε. Όμορφα πράγματα. Χειμωνιάτικη ομορφιά. Η φύση συνθέτει σιγά σιγά το σκηνικό που ταιριάζει στις εικόνες που εμείς στην Ελλάδα έχουμε για τα Χριστούγεννα. Την ίδια στιγμή εγώ ψάχνω για τις ανάγκες ενός περιοδικού μέσα σε δεκάδες πατερικά και εκκλησιαστικά κείμενα να βρω κάτι να με συγκινήσει. Να με αγγίξει. Όσο και αν σας φαίνεται υπερβολικό ή σοκαριστικό δεν βρήκα. Όχι ότι δεν υπάρχει. Σίγουρα υπάρχει. Αλλά στα κείμενα που είχα άμεση πρόσβαση δυσκολεύτηκα αφάνταστα. Κάτι λέει αυτό για ένα άνθρωπο του σήμερα. Εαν κατεβάσω μια ολόκληρη βιβλιοθήκη σαφέστατα έχω ν΄ανακαλύψω μεγάλο πλούτο και θησαυρό. Αλλά θέλει πολύ δουλειά και δεν ξέρω αν οι άνθρωποι στις μέρες μας μπορούν να κάνουν όλη αυτή την διαδικασία και εργασία. Ο κόσμος, οι άνθρωποι θέλουν κάτι άμεσο, να μιλάει στο τώρα της ζωής τους και των προβλημάτων τους. Και εμείς ή κάποιοι από εμάς τους είπαν ότι αρκεί να ανοίξεις μια σελίδα από ένα πατερικό κείμενο, είναι όλα εκεί. Δεν είναι όμως έτσι. Και το ξέρουμε όλοι μας.

Τα επιχειρήματα, τα παραδείγματα, τα πλαίσια του ρητορικού λόγου, όλα μιας άλλης εποχής. Δεν μιλάω για την ουσία του κειμένου αλλά για το όχημα του λόγου. Απευθύνονται σ΄ ένα άλλο άνθρωπο με άλλες παραστάσεις, με άλλη παιδεία, με άλλη εν γένει πραγματικότητα.

Δεν θα υπήρχε απογοήτευση αν δεν μεγάλωνα και εγώ όπως τόσοι άλλοι αδελφοί μου, μέσα σε μια κατήχηση που μας έλεγε ότι όλα, τα πάντα μπορούμε να τα βρούμε στους πατέρες και τα εκκλησιαστικά κείμενα. Ότι όλα είναι απαντημένα.

Δεν είναι όμως έτσι. Γιατί τούτο αυτομάτως θα καταργούσε την εκκλησία ως Σώμα Χριστού και χώρο του Παρακλήτου. Δεν είναι κακό να μην τα έχουν πει όλα. Να μην τα έχουν ερμηνεύσει όλα. Να κάνουν και λάθη ενίοτε. Λάθος είναι να περιορίζουμε το Άγιον Πνεύμα, την Χάρι, στο 3- 4 αιώνα. Να καταργούμε την επικαιρότητα και δυναμικότητα της εκκλησίας ως σώμα που θεολογεί.

Τους περισσότερους ανθρώπους δεν τους ακουμπά πλέον η γλώσσα της θεολογίας. Των πατερικών και εκκλησιαστικών κειμένων. Δεν είναι παράξενο. Γράφτηκαν μια άλλη εποχή, απευθυνόντουσαν σε άλλο άνθρωπο, σε τελείως διαφορετικό ανθρωπολογικό και κοσμολογικό μοντέλο. Άλλες κοινωνίες. Άλλο κόσμο. Δεν είναι κακό αυτό. Δεν μειώνει την αξία των κειμένων, αρκεί απλά να το καταλάβουμε. Να κατανοήσουμε ότι η αξία των Πατερικών κειμένων του παρελθόντος δεν είναι στην μορφή και δομή αλλά στο βίωμα, στην εμπειρία που αυτά κρύβουν βαθιά πίσω από τις λέξεις. Οι λέξεις άλλωστε είναι είδωλα που δεν βαθαίνουν στην αλήθεια των πραγμάτων.

Δύσκολο να το αποδεχθούν κάποιοι αδελφοί μας. Είναι τόσες οι ανάγκες τους ψυχισμού μας, που δεν αντέχουν. Το εγώ θέλει βεβαιότητες. Απολυτότητες και τσιτάτα. Έτοιμες συνταγές ζωής.

Τούτο όμως στην πραγματική ζωή και όχι στη φαντασιακή δεν υπάρχει. Εδώ ζούμε στην αναζήτηση, στο ρίσκο, στο αβέβαιο, στο μήπως και το ίσως, στο έτσι και το αλλιώς. Σχοινοβατούμε. Παλεύουμε και αγωνιζόμαστε. Η κοινωνία με το μυστήριο του Θεού είναι σχέση και κάθε σχέση έχει ρίσκα.

Πρέπει να υπάρξουμε και πάλι ως εκκλησία που θα θεολογεί. Που θα βάζει το καινούργιο κρασί σε καινούργια ασκιά. Να μιλήσουμε την γλώσσα του τώρα χωρίς να απορρίψουμε την εμπειρία του χθες.

π. Λίβυος

Αφιερώνεται σε όλους εκείνους που νιώθουν πως δεν έχουν κανένα λόγο να είναι χαρούμενοι τα φετινά Χριστούγεννα. Την αγάπη μου!!!!!

Η βροχή δεν τον άφησε να κοιμηθεί το βράδυ. Δεν είχε όμως κουραστεί. Τα γηρατειά δεν του επέτρεπαν να κοιμηθεί περισσότερο. Άλλωστε δεν το επιθυμούσε. Βιαζόταν ν’ έρθει το πρωί. Να ξημερώσει η σημερινή μέρα. Παραμονή των Χριστουγέννων. Όλα τα είχα κανονίσει εδώ και μέρες. Είχε βγάλει το σχέδιο στο μυαλό του, απλά έπρεπε όλα να γίνουν όπως τα είχε φανταστεί.

Μια βαλίτσα με ελάχιστα ρούχα. Τα άκρως απαραίτητα για μία ή δυο μέρες. Τι χρειάζεται ένας γέρος άνθρωπος για δυο μέρες. Είχε βάλει και την μεταξωτή πιτζάμα που του είχε πάρει δώρο η κόρη του από την Πόλη, την Κωνσταντινούπολη, σε ένα ταξίδι της. Τότε τις καλές μέρες που τον λάτρευε και τον αγαπούσε καθώς έλεγε. Γιατί τώρα εδώ και 2 χρόνια τον είχε εγκαταλείψει. Δεν μπόρεσε βλέπεις να βρει λεφτά ώστε να της αγοράσει αμάξι. Προσπάθησε. Πίστεψε ότι θα έβρισκε τα λεφτά που του ζητούσε, αλλά μάταια. Της εξήγησε. Μια σύνταξη έπαιρνε και αυτή ελάχιστη, που να φτάσει. Σύνταξη απλά επιβίωσης. Δεν του επέτρεπε να βάλει τίποτε στην άκρη. Από τον καιρό δε που κοιμήθηκε και η γυναίκα του, τα πράγματα δυσκόλεψαν σε όλα τα επίπεδα. Οικονομικά και κυρίως ψυχολογικά. Παρά ταύτα η κόρη του δεν έλεγε να καταλάβει. Θεώρησε ότι δεν την νοιάζεται και ότι δεν την αγαπάει. Ότι δεν θυσιάζετε γι αυτή. Τον εγκατέλειψε. Η μοναξιά του ήταν αβάσταχτη. Μπορούσε πλέον να καταλάβει, να νοιώσει ως βίωμα, ως εμπειρία, ότι εάν υπάρχει κόλαση, τότε ήταν σίγουρος ότι αυτή θα ήταν η αιώνια μοναξιά. Να μην μπορείς να μιλήσεις με έναν άνθρωπο. Να πεις δυο κουβέντες. Να αισθανθείς ότι σε αγαπάνε, ότι κάποιος σε νοιάζεται, ενδιαφέρεται για σένα. Να αισθανθείς ένα χάδι, ένα ακούμπημα, μια ανθρώπινη παρουσία και θαλπωρή. Για αυτόν πλέον το μεγαλύτερο θαύμα στην ζωή του, η μεγαλύτερη Θεοφάνεια, ήταν ένας άνθρωπος. Θυμόταν και τα λόγια από τον Γεροντικό που συχνά διάβαζε «είδες Γέροντα ποτέ κάποιο θαύμα, ρώτησαν ένα ασκητή, Ναι απάντησε εκείνος, έναν άνθρωπο…..»

Έναν άνθρωπο ήθελε δίπλα του, να ακούει μια μιλιά, να ‘ χει ένα χέρι να κρατά. Αν υπήρχε Θεός αυτός, θα είχε μάτια, κορμί, μιλιά. Γι αυτό έλεγε και ξανάλεγε στο καφενείο τις λίγες φορές που τα κατάφερνε και πήγαινε, ιδιαίτερα τις καλοκαιρινές μέρες.

-Είναι μεγάλη υπόθεση η πίστη μας. Ένας Θεός έγινε άνθρωπος, όπως εμάς σαν και εμάς, ένας από εμάς. Δικός μας άνθρωπος. Της ιστορία μας, του κόσμου μας. Καταλαβαίνεται ο Θεός άνθρωπος.

Για αυτό είχε πάρει την απόφαση φέτος τα Χριστούγεννα να τα περάσει μαζί με άλλους ανθρώπους. Όχι μόνος. Όχι άλλες γιορτές στην μοναξιά. Βρωμάει η μοναξιά. Μυρίζει θάνατο.

Θα δημιουργούσε ένα ατύχημα, και θα πήγαινε στο νοσοκομείο. Εκεί δεν θα ήταν μόνος. Θα ήταν σε ένα θάλαμο γεμάτο ανθρώπους. Γιορτινά και χαρούμενα έστω και σε νοσοκομείο. Πολύ καλύτερα από την μοναξιά, την βουβαμάρα του σπιτιού, την άσχημη μυρωδιά της μοναξιά που είχε πλέον ποτίσει όλους τους χώρους του. Στο νοσοκομείο λοιπόν μαζί με ανθρώπους. Όχι μόνος. Αυτό ήταν ότι καλύτερο ποθούσε η καρδιά του γι΄ αυτές τις μέρες.

Έτοιμη λοιπόν η βαλίτσα του. Έσπασε και μερικά πιάτα να φαίνεται ότι ζαλίστηκε και έπεσε από το τραπέζι, και του έμενε πλέον μόνο η πιο γενναία και επώδυνη πράξη του έργου, να χτυπήσει με ένα αντικείμενο το κεφάλι του. Να φανεί ως ατύχημα και έπειτα να βάλει τις φωνές. Κάποιος από τους αδιάφορους γείτονες θα το άκουγε και για να γλυτώσουν την ευθύνη θα φώναζαν το ασθενοφόρο, έτσι όλα θα τον οδηγούσαν για Χριστούγεννα στο νοσοκομείο.

Δεν είχε όμως τελειώσει τις τελευταίες σκέψεις για το φιλόδοξο σχέδιο του, και άκουσε κλειδιά και τσαχαλίσματα στην πόρτα του. Ποιος να ήταν άραγε? Δεν περίμενα κανένα. Αυτή την πόρτα τουλάχιστον τα τελευταία 2 χρόνια εκτός από αυτόν και τα βαριαναστενάγματα του δεν είχε διαβεί κανείς άλλος. Φοβήθηκε και γεμάτος απορία κινήθηκε να ανοίξει. Να δει τι συμβαίνει.

Δεν πρόλαβε όμως, λίγο πριν πιάσει το πόμολο, η πόρτα άνοιξε βίαια κάνοντας ένα δυνατό θόρυβο, σαν κάποιος να ήθελε να την παραβιάσει.

Ένας νεαρός άντρας είχε εισβάλει μέσα στο σπίτι.

- Μη κουνιέσαι γέρο και μην μιλάς.

- Ποιος είσαι, τι θες; Βοήθειααα…

- Σταμάτα σου λέω να φωνάζεις δεν θα σε πειράξω. Σου δίνω τον λόγο μου.

- Τι θέλεις παιδί μου. Λεφτά; Δεν έχω.

- Τίποτα δεν θέλω, μπήκα να κλέψω και θέλω να πάρεις τηλέφωνο την αστυνομία.

- Κάτσε μισό λεπτό. Μπήκες να κλέψεις και θέλεις να πάρω την αστυνομία;

- Τα λες ρε παιδί μου. Πιωμένος είσαι; Δηλαδή στα αλήθεια θες να πάρω την αστυνομία, παραδίδεσαι; Τι σόι κλέφτης είσαι εσύ. Μπαίνεις μέσα να κλέψεις, βλέπεις ένα γέρο άνθρωπο ανήμπορο και χωρίς να κάνεις τίποτα, καμία κίνηση μου λες, ήρθα να κλέψω πάρε τηλέφωνο την αστυνομία. Τι σόι κλεψιά είναι αυτή; Τι κλέφτης είσαι εσύ; Άλλο πάλι και τούτο χρονιάρες μέρες.

- Κοίτα παππού άσε τα λόγια και πάρε την αστυνομία να πεις ότι κρατάς έναν νέο άνθρωπο, ένα ληστή που αποπειράθηκε να σε κλέψει. Πες και ότι άλλο θέλεις, αρκεί να με καταγγείλεις. Σε παρακαλώ, Χάρι θα μου κάνεις, υποχρέωση θα σου έχω. Σε παρακαλώ.

- Με παρακαλείς; Υποχρέωση; Χάρι θα σου κάνω; τι είναι όλα αυτά ρε λεβέντη, θα με τρελάνεις. Τι συμβαίνει θα μου πεις;

- Σε παρακαλώ παππού άσε τα λόγια και πάρε την αστυνομία, στα πόδια σου πέφτω, και με μιας ο μικρός μάγκας έπεσε καταγής παρακαλώντας τον παππούλη να πάρει τηλέφωνο.

- Καλά ρε παιδί μου θα πάρω, άμα είναι να με παρακαλείς και μάλιστα γονατιστός, θα πάρω. Αλλά θέλω να μου πεις το γιατί, αλλιώς πίστεψε με δεν θα το κάνω.

- Παππού είμαι μόνος!!! Δεν έχω οικογένεια. Ο πατέρας μου μας έχει εγκαταλείψει εδώ και χρόνια. Φτώχεια, χρέη, τράπεζες, ανεργία, έφεραν γρίνια και μεγάλα προβλήματα. Μαλώματα με τη μάνα μου. Ξύλο, ποτό κ.α. Έτσι χώρισαν. Αυτός εξαφανίστηκε. Πήγε λένε σε άλλη χώρα. Τον χάσαμε. Η μάνα δεν άντεξε. Δεν μπορούσε να με μεγαλώσει. Κύλησε στην πορνεία. Ξέρεις, βίζιτες και τέτοια. Κάθε μέρα το μικρό σπίτι μας γινόταν μπ……λο. Δε το άντεξα και έφυγα. Από τότε ζω μόνος. Πάνε μερικά χρόνια. Πότε εδώ και πότε εκεί. Αλλά πάντα στους δρόμους ή σε τίποτα καταλήψεις. Αλλά δε μπορώ άλλο παππού. Η μοναξιά με γέρασε. Δεν μπορώ άλλο. Ειδικά κάθε χρόνο αυτές τις μέρες, τις γιορτινές που λένε, ζω την απόλυτη κόλαση.

Έτσι σκέφτηκα φέτος να μην μείνω μόνος. Είπα να κάνω μια κλοπή - γιατί για κάτι άλλο δεν το λέει η καρδιά μου- και έτσι να μπω στη φυλακή. Εκεί θα έχω παρέα. Έχω ξανακάνει φυλακή. Κόλαση και εκεί. Φρίκη. Αλλά τουλάχιστον έχεις έναν άνθρωπο να πεις μια κουβέντα. Ακούς μια μιλιά. Εδώ, έξω, δεν έχω τίποτα. Δεν με περιμένει κανείς. Είμαι μόνος. Για αυτό σου λέω παππού, πάρε τηλέφωνο, χάρι θα μου κάνεις. Καλό θα κάνεις γέρο.

Ο παππούς είχε βουρκώσει. Τα γέρικα ποδάρια του είχαν αρχίσει να μην το βαστούν. Έτρεμε ολόκληρος.

- Σε καταλαβαίνω παιδί μου είπε, και τον άρπαξε στην αγκαλιά του, που τόσο είχε λείψει από την ζωή και των δυο.

- Κοίτα επειδή ξέρω από μοναξιά θα σου κάνω το χατίρι. Αλλά θέλω και εσύ με την σειρά σου, να μου κάνεις ένα θέλημα.

- Τι ρε γέρο, ότι θέλεις, αρκεί να πάρεις τηλέφωνο.

- Ναι θα πάρω, το είπαμε αυτό, αλλά θέλω και εσύ να με χτυπήσεις στο κεφάλι ίσα ίσα για να ξεματώσει. Θα το κάνεις;

- Μα τι λές τώρα, γιατί ;

- Για τους ίδιους λόγους παλληκάρι μου που και εσύ θέλεις να πάρω τηλέφωνο την αστυνομία και να πας στην φυλακή. Η μοναξιά αγόρι μου. Αυτή η απίστευτη οδύνη της μοναξιάς. Να πας εσύ στη φυλακή αφού το θες, αλλά να πάω και εγώ στο νοσοκομείο. Να κάνουμε και οι δυο Χριστούγεννα με ανθρώπους.

Σε λίγο κάτω από το σπίτι είχε φτάσει ένα περιπολικό και ένα ασθενοφόρο. Και στα δυο θα επιβιβαζόταν η μοναξιά. Λίγο πριν κλείσουν οι πόρτες των αυτοκινήτων και οι δυο τους κοιτάχτηκαν, έκλεισε ο ένας το μάτι στον άλλο και φώναξαν δυνατά, Καλά Χριστούγεννα.

π. Λίβυος

Υ.Γ α΄ Μελέτες έχουν αποδείξει ότι κατά τις εορταστικές ημέρες τόσο στα νοσοκομεία όσο και στις φυλακές αυξάνεται ο αριθμός εισακτέων.

Υ.Γ β’ Άσκηση για Χριστιανούς: πάρτε αυτές τις ημέρες κάποιος ανθρώπους σπίτια σας ή κάντε τους παρέα.

Στο τελευταίο μου ταξίδι στο Αγιον Όρος επισκέφθηκα την Μονή Σίμωνος Πέτρας. Μεγαλόπρεπο μοναστήρι γεμάτο μπλε ουρανού. Εκεί συνάντησα έναν χαριτωμένο δόκιμο μοναχό από την Κίνα. Με ξάφνιασε αλήθεια η παρουσία του. Ράσο ορθόδοξο σε έναν Κινέζο. Αισθάνθηκα κάπως. Δεν είχα δει ποτέ από κοντά. Μονάχα από φωτογραφίες της ιεραποστολής. Φορέας μιας μεγάλης πολιτισμικής παράδοσης και να ασπάζεται τον Χριστιανισμό; Μπήκα τόσο εγώ όσο και η παρέα μου στην περιέργεια να τον ρωτήσουμε.

-Αδελφέ πως και εσύ ένας Κινέζος, μέσα από μια τέτοια μεγάλη πολιτισμική παράδοση ασπάστηκες τον ορθόδοξο χριστιανικό μοναχισμό. Ήσουν βουδιστής;

-Ναι βέβαια, βουδιστής ήμουν.

-Τότε τι σε κέρδισε στο Χριστιανισμό;

-Η Θεϊκή παρέα!!!

-Ορίστε;

-Ναι ναι πάτερ χαχαχαχα, γέλασε, μια και οι Κινέζοι στις τρεις λέξεις που σου λένε,γελάνε στις δύο. Στο βουδισμό πάτερ μου, είσαι πάρα μα πάρα πολύ μόνος. Δεν υπάρχει Θεός. Όλος ο αγώνας γίνεται από εσένα. Μόνος με τον εαυτό σου, με το εγώ σου. Είσαι απόλυτα μόνος σε αυτή την πορεία. Πολύ μοναξιά πάτερ. Εδώ όμως έχεις βοηθό, συμπαραστάτη, συνοδοιπόρο τον Θεό. Έχεις κάποιο που σε αγαπάει και ενδιαφέρεται για σε ΄να. Νοιάζεται ακόμη και όταν εσύ δεν το καταλαβαίνεις. Του μιλάς. Του λες τι αισθάνεσαι, τι εσύ θα ήλπιζες, υπάρχει σχέση.

Πραγματικά σπουδαία απάντηση και σημαντικό βίωμα. Ωστόσο αισθάνθηκα καλύτερα αυτή την απάντηση, αυτή την τοποθέτηση, αυτές τις μέρες. Ένα σοβαρό κρυολόγημα με έριξε στο κρεβάτι. Κανείς γιατρός δεν μου έβρισκε τίποτα. Κλινική εικόνα πεντακάθαρη, τουλάχιστον οι γιατροί δεν έβλεπαν κάτι. Ωστόσο οι πόνοι ήταν αφόρητοι και μάλιστα κανένα μα κανένα παυσίπονο δεν μπορούσε να τους σταματήσει. Άλλαξα τρία διαφορετικά παυσίπονα και όμως ο πόνος δεν ησύχαζε.

Συγχρόνως έφτασαν και τα νέα ότι ο αδελφός του πατέρα μου, του οποίο και το όνομα φέρω, έχει καρκίνο σε προχωρημένη μορφή στις φωνητικές χορδές και στο λάρυγγα. Τουτέστιν Λαρυγγεκτομή και ότι άλλο προκύψει. Χρόνια βλέπεις κατανάλωση αλκοόλ και τσιγάρου. Γενικότερα άσχημη ζωή, δίχως καμιά ποιότητα.

Τότε αισθάνεσαι αυτό που μου είπε ο μικρός πρώην βουδιστής και νυν χριστιανός μοναχός στο Αγιον Ορος, ότι έχεις ανάγκη να υπάρχει ένας Θεός που να μπορείς να του μιλάς. Να νιώθεις, να αισθάνεσαι ότι κάποιος εκτός του εαυτού σου σε ακούει.

Δεν ξέρω εάν είναι λάθος ή σωστό. Ξέρω όμως ότι είναι βαθιά ανάγκη του ανθρώπου. Και τούτο πιστοποιείται από την ίδια την ζωή. Ακόμη και αυτοί οι βουδιστές που είναι μη θειστική θρησκεία, δημιούργησαν διάφορες θεότητες. Έστω και σε ονειρική γλώσσα και κόσμους. Ωστόσο έχουν την ανάγκη αναφοράς σε κάποιον, σε κάτι, κάποιον πέρα, έξω από αυτούς, έστω και ονειρικά. Άλλωστε η πραγματικότητα, η αλήθεια είναι κάτι πολύ σχετικό και έτσι θα παραμείνει. Αίνιγμα, μυστήριο.

Τότε θυμήθηκα τα λόγια του Αγίου Γρηγορίου Θεολόγου, ευαίσθητης και μελαγχολικής φύσης που έλεγε: όταν δεν είσαι ή δεν αισθάνεσαι καλά Μίλα. Μίλα και ας είναι και στο αέρα.

π . Λίβυος

Δε ξέρω αν το έχετε παρατηρήσει αλλά αυτές τις μέρες, συναντάς ανθρώπους από τα παλιά. Φίλους που έχεις να δεις χρόνια και καιρούς. Που η ζωή σας έφερε κάποτε κοντά και έπειτα σας χώρισε.

Αυτό ίσχυσε φέτος και για μένα. Περπατώντας στους δρόμους της πόλης μου, συνάντησα έναν παλιό φίλο. Ένα πρόσωπο που είχα χάσει χρόνια καθ ότι οι δρόμοι μας είχαν χωρίσει. Υποθετικά τουλάχιστον . Σε επίπεδο ιδεών. Μια και οι ιδέες χωρίζουν. Μονάχα η ζωή, η εμπειρία, το βίωμα ενώνει τις καρδιές. Οι ιδέες και οι ιδεολογίες διαιρούν. Και στο ποσοστό που ο Χριστιανισμός δεν είναι βίωμα και ζωή, αλλά ιδεολογία τότε μας διαιρεί.

Είχαμε χαθεί για χρόνια. Εκείνος παρέμεινε στο αναρχικό χώρο και εγώ εισήλθα στην εκκλησία. Όχι αντίθετοι χώροι. Πάνω κάτω ίδιους ψυχισμούς κουρνιάζουν στους κόλπους τους, αλλά αυτό αφήστε να το πούμε μια άλλη φορά.

Ανταλλάξαμε χαιρετισμό και ευχές και πιάσαμε μια σύντομη κουβέντα στα όρθια.

-Αδελφέ πως πέρασες αυτές τις μέρες, οικογενειακά;

-Εεεε σχεδόν μου λέει πάτερ.

-Που αλλάξατε τον χρόνο στο σπίτι έτσι με την οικογένεια και τους φίλους.

-Όχι πάτερ μου.

Μου είπε με δύναμη ψυχής.

-Αλλά που ;

-Στις φυλακές πάτερ, όπως κάθε χρόνο. Σύντροφοι αναρχικοί, μαζευόμαστε κάθε χρόνο έξω από τις φυλακές, τραγουδάμε, φωνάζουμε συνθήματα, βάζουμε μουσική και γενικότερα δημιουργούμε μια ωραία ατμόσφαιρα, συμπαράστασης, αλληλεγγύης, συντροφιάς και ελπίδας στους συνανθρώπους μας, που τέτοιες μέρες στερούνται το μεγαλύτερο αγαθό του ανθρώπου που είναι η ελευθερία του.

Είχα πραγματικά σαστίσει. Τα μάτια μου τον κοιτούσαν με θαυμασμό. Η καρδιά μου έχαιρε σε αυτά που άκουγε. Μια συγκίνηση και ελπίδα άνθισε μέσα μου. Ναι υπάρχουν ακόμη ευαίσθητες ψυχές. Καρδιές που αγαπούν. Που νιώθουν και μπορούν να αντιστέκονται.

Συγχρόνως ντράπηκα. Αισθάνθηκα λίγος. Μπροστά του, ένα τίποτα. Απέναντι στο Θεό υπόλογος. Στο Χριστό ανάξιος μαθητής του.

-Εσύ πάτερ που άλλαξες χρόνο;

Τι να έλεγα. Ότι ήμουν στο σπιτάκι μου. Σαν ένας καλός χριστιανοαστός. Ότι αν ήμουν πραγματικός παπάς έπρεπε να ήμουν δίπλα στους κολασμένους αυτής της γης.

Τότε αυτομάτως στην σκέψη μου ήρθαν τα λόγια του Χριστού μας « Oύ πας ο λέγων μοι Kύριε Kύριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών, αλλ' ο ποιών το θέλημα του πατρός μου." Kατά Mατθαίο 7 (21).

Και μέχρι να συνέλθω έρχεται δεύτερο ράπισμα στην συνείδηση μου από τον λόγο Του Χριστού «και άλλα πρόβατα έχω, α ουκ έστιν εκ της αυλής ταύτης» Κατά Ιωάννη Κεφ. Ι΄ «16

Μέχρι που άκουσα να φωνάζει δυνατά μέσα μου ο Χριστός «εν φυλακή ήμην...» (Ματθ. 25, 36).

Και σας λέω τώρα εγώ, ποιος από τους δυο μας, είχε πραγματώσει στην ζωή του το θέλημα του Θεού; Ποιος είχε ενσαρκώσει το μήνυμα του Χριστού στην ζωή του;

Δεν με νοιάζει τι λέει και τι πιστεύει ένας αναρχικός. Εμένα σαν παπά με δίδαξε, με έλεγξε όχι με τις ιδέες του, αλλά με το βίωμα του. Με την ζωή και πράξη του.

Την ώρα που τα εκατομμύρια των αστικοχριστιανών στην ορθόδοξη Ελλάδα, έτρωγαν την γεμιστή γαλοπούλα τους, την ώρα που οι χοροί και τα γλέντια καλά κρατούσαν μια χούφτα ανθρώπων που τους φωνάζουν «αλήτες» σε κάθε πόλη της Ελλάδος, παρέμειναν μέσα στο κρύο έξω από τις φυλακές, για να γιορτάσουν την αλλαγή του χρόνου με τα φυλακισμένα αδέλφια μας, τους συνανθρώπους μας, εκείνους για τους οποίους ο Χριστός είπε «ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθετε πρός με….».

Τότε για ακόμη μια φορά ήχησαν μέσα μου τα λόγια του Γέροντος Κορνηλίου «παιδί μου έρχονται κάποιες πόρνες στην εξομολόγηση που θέλω να πέσω στα πόδια τους και ευλαβικά να ασπαστώ τα ευλογημένα χέρια τους…..».

π. Λίβυος

Όταν υποδύεσαι ρόλους που δεν ανήκουν στην ψυχή σου, τότε σε καταπίνει η ζωή στον απύθμενο βυθό της, και αργότερα σε ξερνάει σε σήψη ημερών στην ερημιά της απόγνωσης, της αρρώστιας, της μοναξιάς και του θανάτου.

Θα μου πείτε γιατί το λες αυτό. Μα γιατί, μέρα με τη μέρα διαπιστώνω τόσο μέσα μου όσο και έξω στην κοινωνία, στην καθημερινή μου συναναστροφή με τους ανθρώπους, ότι είμαστε ψευδείς εαυτοί.

Πρόσωπα που δεν σαρκώσαμε την προσωπική μας αλήθεια. Πρώιμα και παρθενικά μας εκπαίδευσαν ή μας εξανάγκασαν να αρνηθούμε την αλήθεια μας, αργότερα και εμείς θες γιατί συνηθίσαμε, θες γιατί συμβιβαστήκαμε ή γιατί δεν μπορέσαμε, δεν κάναμε τίποτε απολύτως για να αλλάξουμε.

Πόσο δυνατά ηχούν μέσα μου τα λόγια του Τάσου Λειβαδίτη, «ένας άλλος έζησε τη ζωή μας και τώρα πρέπει εμείς να πεθάνουμε στη θέση του».

Δύσκολο πράγματα να αποδεχθείς ότι δεν είσαι αυτός που υποδύεσαι καθημερινά. Σκληρό πολλές φορές να πεις, ναι πήρα την ζωή μου λάθος. Τι κάνουμε τώρα;

Και όμως όταν το ομολογήσεις και το αποδεχθείς όλα γίνονται πολύ διαφορετικά. Δίνεις συνείδηση στις σκιές σου. Γεμίζεις φως το σκοτάδι του ψυχισμού σου. Και εάν υποθέσουμε ότι τίποτε δεν θα καταφέρεις να αλλάξεις, είναι μεγάλη υπόθεση να καταλάβεις, να γνωρίζεις πλέον γιατί υποφέρεις, γιατί δέρνεσαι και διαρκώς πεινάς υπαρξιακά. Να κατανοήσεις βαθιά μέσα σου, ότι δεν φταίει κανείς από όσους κάθε μέρα κατηγορείς για την κακή σου μοίρα. Αλλά ότι οι αιτίες της κακοδαιμονίας σου είναι στην αλήθεια του εαυτού σου και της ζωής σου. Και την ζωή καλείσαι να την ζήσεις εσύ. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει στην θέση σου.

Βέβαια τις περισσότερες φορές ένα φώτισμα συνείδησης σημαίνει πολλές αλλαγές. Και δεν ξέρω κατά πόσο είμαστε έτοιμοι ή θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε την ζωή μας. Να αληθεύσει ο βίος μας.

Γιατί μέχρι σήμερα στην ζωή μου, είδα τόσο εμένα όσο και δεκάδες άλλους ανθρώπους να προτιμάνε την συνήθεια, την βόλεψη του πόνου, της κλάψας, της μιζέριας, παρά το ρίσκο, την ευθύνη της αλλαγής.

Λίγοι πραγματικά μετανοούνε, γιατί λίγοι είναι εκείνοι που πραγματικά ρισκάρουν να αρνηθούν το ψέμα της ζωής τους και να αναλάβουν την ευθύνη μιας νέας αρχής.

π.Λίβυος

Ήταν περασμένες 12:00 και στην οθόνη της τηλεόρασης άκουσα το κλάμα ενός μωρού. Το θέαμα ήταν απόλυτα σοκαριστικό. Τόσο που το οξυγόνο της καρδιάς και των ονείρων μου ελαττώθηκε απότομα.

Ενα μωράκι λίγων μόλις μηνών περιμένει την απογραφή του. Μια ατελείωτη ανθρώπινη ουρά στέκεται μέσα στο κρύο. Εκείνο κουρνιάζει μέσα στην αγκαλιά της ταλαιπωρημένης μάνας του. Ένας ένας άνθρωποι με πρόσωπα σκιασμένα από τον φόβο, την απελπισία και το πόνο, λαμβάνουν αριθμούς από ένα αστυνόμο. Όχι σε δελτία. Ούτε σε χαρτιά. Αλλά στο χέρι με μαρκαδόρο άσπρο. Σφραγίζονται με αριθμούς πάνω στην σάρκα τους. Ούτε το μωρό εξαιρέθηκε. Γέμισε το χεράκι του με ένα τεράστιο αριθμό. Βλέπετε είναι και αυτό «λαθραίο». Σφράγισμα κανονικό.

Όχι το σφράγισμα που αιώνες τώρα περιμένουν μερικοί από τον αντίχριστο, αλλά το σφράγισμα που καθημερινά δύνεται εδώ και εκατοντάδες χρόνια στους «κολασμένους» της Γής. Κράτη, κυβερνήσεις, στρατοί και αστυνομίες,"ισχυροί" και "δυνατοί" του κόσμου τούτου, χαράσσουν στα μπράτσα, στα σώματα, στις κοινωνίες, στους λαούς, μα κυρίως στις ψυχές φτωχών, αδυνάτων, μεταναστών το χάραγμα της κοινωνικής περιθωριοποίησης. Την σφραγίδα της εξαθλίωσης, της υποτέλειας, του κοινωνικού αποκλεισμού.

Βέβαια εμείς αναζητούμε ένα μεταφυσικό ή υπερφυσικό αντίχριστο, αγνοώντας ή εσκεμμένα παραθεωρώντας τον αντίχριστο που σαρκώνεται μέσα στην ζωή και τις πράξεις μας.

Εκείνο το κλάμα του μωρού, αυτό το «λαθραίο» κλάμα δεν έλεγε να σωπάσει. Και όσο δυνάμωνε τόσο μεγάλωνε μέσα μου το χρέος και η ευθύνη. Η αίσθηση ότι έκρυψα τον εγωπαθή ναρκισσισμό μου πίσω από μια αμφίβολη εσωτερικότητα και πνευματικότητα. Ότι μασκάρεψα τον ατομικισμό μου πίσω από «θεολογίες» και «πνευματικές αναζητήσεις». Σώπασα την καρδιά μου και έχασα την ανθρωπιά μου. Μα αλήθεια πιο Θεό μπορώ να συναντήσω όταν καθημερινά χάνω τον άνθρωπο. Πια πνευματικότητα μπορεί να κτιστεί πάνω σε μια κατεστραμμένη ανθρωπινότητα ;

Σκεφτήκατε άραγε ποτέ γιατί τόσο συχνά οι άνθρωποι της θρησκείας είναι τόσο μα τόσο σκληροί; Ίσως γιατί στην προσπάθεια τους να γίνουν Θεοί ξέχασαν να γίνουν πρώτα άνθρωποι.

Αυτά σκεφτόμουν ώσπου την θλίψη μου σκόρπισε ένας παράξενος ήχος. Ακουγόταν σπασμωδικά αλλά δυνατά. Ο θόρυβος ερχόταν από έξω. Κατευθύνθηκαν προς αυτόν. Έφτασα λίγα βήματα από την πόρτα. Ήταν και προχωρημένη η ώρα. Ωστόσο δεν έπαυε να με προσκαλεί. Άνοιξα την πόρτα. Στο απέναντι τοίχο, λίγα μόλις μέτρα, ένας άνθρωπος έγραφε. Ο ήχος ήταν από το σπρέι. Ένα σύνθημα στο τοίχο.

Με κατάλαβε αλλά δεν έδειξε να φοβάται. Ήταν απόλυτα ήρεμος και αποφασισμένος να τελειώσει αυτό που έγραφε. Σε λίγα δεύτερα είχε ολοκλήρωση την διαδικασία. Με κοίταξε και χάθηκε μες στην νύχτα. Και όμως ήταν τόσο παράδοξο αυτό που συνέβαινε. Τα μάτια του, το πρόσωπο του μου ήταν τόσο γνωστά. Τόσο οικεία. Ωστόσο δεν μπορούσα να θυμηθώ.

Πλησίασα τον τοίχο γεμάτος περιέργεια για να δω τι είχε γράψει. «Κανένας άνθρωπος δεν είναι λαθραίος. Δεν υπάρχουν άνθρωποι λαθραίοι…..».

Συγκλονίστηκα. Θυμήθηκα το ρεπορτάζ με τους μετανάστες που μόλις είχα δει. Ήρθε για ακόμη μια φορά στα μάτια μου το νούμερο πάνω στα παρθενικά χεράκια του μωρού. Άκουσα και πάλι το κλάμα διαμαρτυρίας του « Δεν είμαι λαθραίος, άνθρωπος είμαι….»

Το βράδυ πριν πέσω για ύπνο άναψα το καντήλι μπροστά στα εικονίσματα. Τότε μονάχα θυμήθηκα που είχα ξαναδεί τα μάτια εκείνα που πριν από λίγο με είχε κοιτάξει στον απέναντι τοίχο.

π. Λίβυος

Στις 10 του Φλεβάρη ήταν η γιορτή μου. Ευχές πολλές. Μέρες που οι φίλοι πιστοποιούν την αγάπη τους, και πολλοί που νόμιζες ότι ήταν απέναντι σου, φανερώνουν την εκτίμηση τους και ας μην το περίμενες.

Ωστόσο η προσωπική μου εμπειρία, με δίδαξε ότι οι έπαινοι, τα πολλά καλά λόγια, η συναισθηματική υπερβολή πολλές φορές λειτουργεί ως μια περίφημη παγίδα. Μέσα στην οποία χάνουμε την ελευθερία να είμαστε ο εαυτό μας.

Το μπράβο, ο έπαινος, η επικρότηση και συγκατάθεση, η παρότρυνση και ενθάρρυνση νομίζω για όλους είναι μια σημαντική ανάγκη. Ιδιαίτερα στην πρώιμη παιδική ηλικία. Γι αυτό και όσοι δεν τα ακούσαμε όταν έπρεπε και όσο έπρεπε, μια ζωή συνειδητά ή ασυνείδητα διψάμε ακόρεστα γι αυτά.

Ωστόσο παρόλο που κρίνονται απαραίτητα, μπορούν να λειτουργήσουν ως αυτοδέσμευση στην ανάγκη αναγνώρισης, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό, που στο τέλος να παθαίνουμε εξάρτηση. Εξάρτηση από την γνώμη του άλλου, από την άποψη του, το βλέμμα του, το ναι και όχι του. Και όσο πιο πολύ εξαρτόμαστε τόσο πιο πολύ υποφέρουμε. Δυστυχούμε και γινόμαστε σκιές μιας σκοτεινής ζωής του άλλου, όχι δική μας. Βυθιζόμαστε στην δίνη της κρίσης του απέναντι. Ζούμε όχι για να χαιρόμαστε αλλά για να απολογούμαστε συνειδητά ή ασυνείδητα.

Στο Άγιον Όρος χαρισματικά γεροντάκια λένε, ότι «για να σώσεις την ψυχή σου, πρέπει να γράψεις όλο τον ντουνιά στα παλιά σου τα παπούτσια». Θα λέγαμε και εμείς συμφωνώντας μαζί τους, ότι για να είσαι ο εαυτός σου πρέπει να αγνοήσεις το τι ζητούν οι άλλοι από εσένα, και να πεις τίμια την αλήθεια στον εαυτό σου, για το τι θα ήθελες ώστε να νιώσεις ολοκληρωμένος.

Άλλωστε το να εξαρτάς την ζωή σου από τα εξουσιαστικά βλέμματα του εκάστοτε κριτή, σε οδηγεί στο πιο παγερό κελί της εξάρτησης. Σε δεσμεύει με τις πιο βαριές αλυσίδες. Σε καθιστά ισοβίτη στην απομόνωση της εικόνας σου, του προφίλ σου.

Ίσως κάποια στιγμή το Παύλειο «αγάπα και κάνε ότι θες...» πρέπει να γίνει ζωή μας. Να ζήσουμε για αυτά που αγαπάμε και ποθούμε και όχι για όλα εκείνα που οι άλλοι προσδοκούν από εμάς. Εκτός και αν τα προσδοκώμενα είναι η δικιά μας ζωή.

π. Λίβυος