Αφιερωμένο στην Ζωή και την Σοφία
Η προχθεσινή εγγραφή που έκανα ξέρω ότι αναστάτωσε πολλούς. Αρκετοί προβληματίστηκαν αρνητικά. Άλλοι θετικά. Ωστόσο δεν έκανα τίποτε άλλο από το να περιγράψω την πραγματικότητα που μας περιβάλει.
Αυτή είναι η αλήθεια και την γνωρίζουμε όλοι. Την ζούμε, την ξέρουμε. Ζούμε μέσα σε όρια. Συμπαντικά, οντολογικά, κοινωνικά κ.α. Πολλά μας παραδόθηκαν, άλλα τα φτιάξαμε μόνοι μας. Και αυτά τα τελευταία συρματοπλέγματα είναι και τα χειρότερα. Αιμορραγούν περισσότερο από τα άλλα. Γιατί το να αποδεχθείς και να κατανοήσεις την σοφία Του Θεού, το μυστήριο της συμπαντικής αλήθειας που μας περιβάλει, έχει νόημα και ουσία για την πνευματική μας ωρίμανση. Αλλά το να φτιάχνουμε σαν άτομα και ως κοινωνίες μόνοι μας αυτά τα πλέγματα που φυλακίζουν την ζωή, την ύπαρξη μας, είναι ανυπόφορα αυτοκαταστροφικό.
Παρόλο όμως που ο κόσμος μας, είναι αυτός των ορίων, των συμβάσεων και συνθηκών, σε καμία περίπτωση δεν πιστεύω και προφανώς δεν προτείνω ότι τούτο πρέπει να μας οδηγεί στην οδό της απελπισίας και της ματαίωσης σε κάθε προσπάθεια να ζήσουμε πραγματικά την ζωή μας ως δώρο, ευχαριστιακά και δοξολογικά.
Σίγουρα για πολλούς ανθρώπους, δεν είναι τόσο απλά θεωρητικά ή ιδεοληματικά τα πράγματα της ζωής. Οι καταστάσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν. Σ ε αυτή την κατηγορία υπάγομαι και εγώ. Ούτε για μένα ήταν και είναι εύκολο. Όμως με την βοήθεια του Θεού ασκώ τον εαυτό μου καθημερινά. Είναι θέμα λοιπόν άσκησης και συνεχούς καθημερινής προσπάθειας να βελτιώνουμε την ποιότητα ή τις ποιότητες της ζωής μας.
Υπάρχουν σίγουρα πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι. Πολλά και διαφορετικά βιώματα. Ποικίλες πολιτισμικές και κοινωνικές μορφές που ορίζουν και πολλές φορές καθορίζουν τις σκεπτομορφές μας. Μας προδιαθέτουν θα λέγαμε θετικά ή αρνητικά για τα κοιτάγματα που θα κάνουμε στην ζωή.
Όμως όπως και να έχει, όποιο και να είναι το υπόβαθρο πάνω στο οποίο πατάμε, ο άνθρωπος διαφέρει από τις υπόλοιπες βιολογικές μονάδες ακριβώς γιατί μπορεί να επηρεάζει και να επηρεάζεται από το περιβάλλον του σε τέτοιο βαθμό που να μεταβάλει και να μεταμορφώνει το τώρα, το σήμερα, το αύριο της ζωής του.
Έχουμε λοιπόν σίγουρα όλοι μας, ως άνθρωποι, ένα υπόβαθρο πίσω μας. Μια κληρονομιά προγονική. Κουβαλάμε του προγόνους μας και καλούμαστε να τους θεραπεύσουμε.
«Είναι μυστήριο ο άνθρωπος. Φέρουμε μέσας μας κληρονομιά αιώνων, όλο το καλό που βιώθηκε από τους προφήτες, τους αγίους, τους μάρτυρες, τους αποστόλους, και κυρίως από τον Κυριο ημων Ιησου Χριστό, αλλα επίσης και το κακό που υπάρχει στον κόσμο από του Αδάμ μέχρη σήμερα. Όλα είναι μέσα μας, και τα ένστικτα και τα πάντα, και ζητούν ικανοποίηση. Αν δεν τα ικανοποιήσουμε, κάποτε θα μας εκδικηθούν, εκτός και τα διοχετεύσουμε αλλού, στο ανώτερο, στον Θεό» [1]
Αυτή όμως η πραγματικότητα μας, όσο αληθινή κι αν είναι δεν σημαίνει ότι είμαστε δέσμιοι της. Ίσως να μην είμαστε σε απόλυτο βαθμό ελεύθεροι, για αυτό και ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος θα πει «χαράς στον άνθρωπο εκείνον που είχε όμορφα παιδικά χρόνια……… και σε εκείνον που είχε όσο το δυνατόν λιγότερες προλήψεις».
Ίσως να μην μπορεί το μαύρο να γίνει κατάλευκο αλλά σίγουρα μπορεί να αποκτήσει φοβερές διαφορετικές πινελιές, ενδιαφέρουσες αποχρώσεις του γκρι και άσπρου. Αυτό είναι βέβαιο. Είναι ένα καθημερινό αποδεικνυόμενο μάθημα και άσκηση ζωής, με μεγάλη επιτυχία.
Ο άνθρωπος επηρεάζει κατά πολύ την πραγματικότητα του. Με τις σκέψεις του, με τις υποσυνείδητες διαδρομές του, με τους αυτοματισμούς του, με τις συνήθειες του. Έλκει και έλκεται από πρόσωπα, πράγματα και γεγονότα. Δίνει και παίρνει καθημερινά πληροφορίες. Που έχουν ποικίλες ποιότητες.
Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα, μπορεί να αλλάξει την ζωή του, την πραγματικότητα του αλλάζοντας την προοπτική, τον τρόπο που βλέπει τα πράγματα.
Πρώτα επιλέγοντας τι θέλει. Την δυστυχία ή την ευτυχία; Την μουρμούρα ή την δοξολογία; Την εστίαση στα ευχάριστα και καθόλου αυτονόητα ή το ζουμάρισμα στα δυσάρεστα που κάθε άνθρωπος μέσα στην ζωή του θα συναντήσει και θα βιώσει. Μην βιαστείτε να απαντήσετε. Τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά και αυτονόητα. Ο Χριστός όποτε ήθελε να βοηθήσει ένα άνθρωπο να γίνει καλά, πρώτα τον ρωτούσε εάν θέλει. Δεν είναι αυτονόητο ότι όλοι θέλουν να γίνουν καλά. Ούτε όλοι είναι έτοιμοι. Γιατί η θεραπεία θέλει και αλλαγές στην ζωή μας και αυτό πολλές φορές έχει μεγάλο προσωπικό κόστος. Αυτό είναι μια επιλογή. Που και όταν ακόμη δεν γίνεται πάλι είναι επιλογή, κατά την οποία ο άνθρωπος διαλέγει την βεβαιότητα και την ασφάλεια της συνήθειας του και ας είναι μαύρη και άχαρη.
Πολύ άνθρωποι, φοβούνται τις αλλαγές. Το ρίσκο της ζωής. Την ίδια την ζωή και έτσι φυλακίζονται μέσα στην πραγματικότητα που έχουν συνηθίσει και γνωρίζουν και ας είναι κόλαση. Δεν θέλουν να μπουν σε μια διαδρομή εξέλιξης που οδηγεί στον παράδεισο. Οι αλλαγές στην ζωή μας, πολλές φορές δεν έρχονται μόνο και μόνο γιατί μάθαμε, συνηθίσαμε και βολευτήκαμε μέσα στην κλαψούρα, την θυματοποίηση, και την αυτολύπηση, αφού με αυτό τον τρόπο προγραμματίσαμε τον εαυτό μας να ζει.
Ίσως όχι σε απόλυτο βαθμό, αλλά σίγουρα σε σημαντικό, μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε την ζωή. Να αρχίσουμε να κατανοούμε την σημασία και την χρησιμότητα όλων των πραγμάτων στην ζωή μας. Όλων των καταστάσεων στην πορεία της εξέλιξης μας. Π.χ οι πόνοι που μπορεί να νιώθει ένας αθλητής ή κάποιος που γυμνάζεται στην μέση του ή στον μυϊκό του σκελετό είναι ανυπόφοροι και φρικτοί μέχρι δακρύων. Σας το λέω γιατί υπήρξα αθλητής και ξέρω. Ωστόσο δεν παραπονείται και τους αποδέχεται με μια γόνιμη χαρά γιατί ξέρει ότι αυτό θα του δώσει φυσική κατάσταση ώστε να αγωνίζεται σε ανώτερα επίπεδα. Έτσι η ερμηνεία που κάνει τον οδηγεί να εστιάσει στην χαρά και την αποδοχή του γεγονότος του πόνου ευχαριστιακά. Οι ίδιοι τώρα πόνοι για ένα δημόσιο υπάλληλο που κάθεται όλη μέρα σε μια καρέκλα «καταναγκαστικών έργων» ή απλά μια κακή κίνηση μέσα στην καθημερινότητα μας, μια κακότυχη στιγμή στην ζωή ενός ανθρώπου, είναι απελπιστικοί. Και τον αναγκάζουν να ζουμάρει αρνητικά πάνω τους, όχι ευχαριστιακά. Αλλά αντιθέτως με οργή και μη αποδοχή. Με αυτό το παράδειγμα θέλω να πω, ότι έχει μεγάλη σημασία κάτι που κάνουμε, πράττουμε και επιθυμούμε τι σημασία και αξία έχει για εμάς. Τότε αναλόγως και θα εστιάσουμε πάνω του την προσοχή μας, θετικά ή αρνητικά, τότε θα το ερμηνεύσουμε μέσα μας και θα το αντιμετωπίσουμε αναλόγως.
Έτσι κατανοούμε ότι έχουμε μεγάλη επίδραση πάνω στην πραγματικότητα της ζωής μας. Και ότι η ζωή μας εάν το θελήσουμε μπορεί να αλλάξει. Όχι φαντασμαγορικά και χολυγουντιανά. Αλλά μέσα από καθημερινές ασκήσεις και πρακτικές, μέσα από εκγύμναση του λογισμού μας, των σκέψεων μας αλλά και του σώματος μας, προς την πραγματικότητα του τώρα της ζωής, μέσα από την εστίαση στις καθημερινές ευλογίες που μας δίνει ο Θεός και η ίδια η ζωή. Για όλους εκείνους που έχουμε μάθει διαφορετικά από μικρά παιδιά, ξέρω ότι δεν είναι εύκολο. Θα χρειαστεί να παλέψουμε. Ίσως θέλουμε και τον χρόνο μας, αλλά πιστέψτε με αξίζει, γιατί η ζωή είναι δώρο και πρέπει να το αναφέρουμε στο Θεό ευχαριστιακά.
π. Λίβυος
[1] Γέροντας Πορφύριος